Motor Bakımının Kirli Endüstrilerdeki Kilit Rolü

Madencilik, çelik üretimi, kağıt hamuru ve kağıt fabrikalarının hepsi son derece kirli endüstrilerdir. Her birinin, bir üretim tesisinin ekipmanına, özellikle de bu ekipmanı çalıştıran motorlara ciddi şekilde zarar verebilecek ve hatta yok edebilecek birikme ve kalıntı oluşturan bir üretim süreci vardır. Farklı bakım türlerini ve bu endüstrilerin her birinde kullanılan ekipmanlardaki motorların nasıl korunacağını anlamak çok önemlidir.

Örneğin, yeni kağıt üretmek için geri dönüştürülmüş kağıt kullanan bir kağıt hamuru ve kağıt fabrikasını ele alalım. ABD'de motorlarına bakım yapmak için zaman ayırmayan fabrikalar var. Bu fabrikalar motorlarının birikmiş çamur ve artıklarla çalışmasına izin verirler. Birikme tarafından oluşturulan termal battaniyenin altında hapsolan ısı ise, motor ömrünü büyük ölçüde azaltır. Oluşan ısı motorlara zarar verir ve sonunda motor arızalanır. Sadece ekipmanları test etmekle kalmayıp aynı zamanda yıllarca çalışır durumda tutmak için neler yapabileceğini açıklayacağız.

Selüloz ve kağıt fabrikaları dağınık yerlerdir. Bu nedenle, ekipman düzgün bir şekilde test edilmediğinde ve bakımı yapılmadığında beklenmedik kesintiler meydana gelebilir. Bu kesintiler ise bir fabrikaya binlerce dolara mal olabilir. Bu gidere ek olarak fabrika, motor onarım giderleri için ekipmanın düzenli olarak bakımının yapılması durumunda olması gerekenin üç katı kadar bir onarım maliyeti ile karşı karşıya kalır.

Farklı bakım türleri

Ekipmanınızı incelemek ve tesisinizin ne tür bir bakım programı izlemesi gerektiğini anlamak için zaman ayırmak, makineleri çok az veya hiç kesinti olmadan çalışır durumda tutmanın anahtarıdır. Şirketlerin uyguladığı üç farklı bakım stratejisi türü vardır:

Reaktif bakım: Program yapılmaz ve ekipmanlar arızalanmaya doğru gider.

Planlı veya zamana dayalı bakım: Ekipmana, durumundan bağımsız olarak bir programa göre bakım yapılır.

Proaktif veya duruma dayalı bakım (CBM): Hangi bakımın tam olarak ne zaman yapılması gerektiğini belirlemek için ekipmanın gerçek zamanlı durumunu izleyen bir bakım stratejisi.

Selüloz ve kağıt fabrikalarındaki makinelerin motorları söz konusu olduğunda, proaktif veya CBM bakım gerçekten önemlidir. Elektrik motorları için filtrelerin değiştirilmesi, fan kanatlarının temizlenmesi, motorların yıkanması ve yağlanması gibi önleyici tedbirler alınırsa, motor ve ekipmanın ömrü uzun olacaktır. Ancak, bu önlemler alınmazsa ve aşırı başlatma/durdurma gibi diğer faktörlerin etkisi veya ekipmanın çalıştığı ortamın sıcak ya da ıslak olması veya ekipmanın motor fanları tarafından yutulan yakıcı partiküllerın bulunması, ekipman ve motorun kullanım ömrünü önemli ölçüde azaltacaktır.

Kuralları Bilmek

IEEE standardı 101'e dayalı temel bir kural, eğer bir motor 104°F'den (referans başlangıç noktası olarak) 50°F daha sıcak çalışırsa, motor ömrü yarıya düşer. Örneğin, bir motor 140°F'de çalışıyorsa, referans verilen 104°F'den 36°F daha sıcak çalışır ve orijinal motor ömrü beklentisini 30 yıldan 15 yıla düşürür. Bu, süreçleri için motorlarına güvenen şirketler tarafından son derece önemlidir.

ABD'deki bazı fabrikalarda neler olup bittiğine bakıldığında, bu temel kurala uyulmadığı açıktır. Motorların üzerinde topaklanan kağıt hamurunun oluşturduğu termal battaniye, şüphesiz motorların olması gerekenden çok daha yüksek sıcaklıklarda çalışmasına neden olmakta ve bu da motorların ömrünü önemli ölçüde azaltmaktadır. Ayrıca tesiste yangın çıkma olasılığını da artırır. Bütün bunlar zaman, para ve güvenlik kaybına neden olacaktır.

Hamuru Temizleme ve Motorları Test Etme

İster önleyici bakım ister kestirimci bakım olsun, bir bakım programı başlatmak için asla geç değildir. Bir motor çamurla kaplanmış halde test edilebilse de ekipmanın bu şekilde çalıştırılması önerilmez. Ekipman çamurla kaplandığında yapılacak en önemli şey, önce çamuru ekipmandan ve motordan çıkarmaktır. Bu, ekipmanı hortumla yıkayarak, kalıntıları üfleyerek veya posayı kazıyarak yapılabilir. Temizleme işlemi tamamlandığında, motor testi yapılmalıdır.

Megger Baker Instruments, bu konuda yardımcı olmak için çeşitli testler gerçekleştirmeye yardımcı olabilecek birkaç farklı test cihazı sunar. Buna, Megger Baker'ın ADX Modeli ile yapılabilecek statik testler de dahildir. Bu test cihazı, motordaki bağlantıların sorunlarını tespit etmenin yanı sıra topraklama ve dönüşler arası yalıtımı da kontrol edebilir. İzolasyon, topaklanan termal battaniyenin yarattığı ısıdan doğrudan etkilenir. Statik bir test cihazı kullanılarak arıza kolaylıkla belirlenebilir. Bu kapsam motorlarınızın çalışmaya devam etmesi ve durmaması için ADX'i tercih edebilirsiniz. 

Dinamik test, Megger Baker'ın EXP Modeli kullanılarak gerçekleştirilebilir. Bu test cihazı, güç kalitesi (motora gelen), motorun kendisi (örneğin rotor çubuğu) ve motora bağlı yük ile ilgili sorunları tanımlar. Motorların ısınması durumunda, bu durum ya da eğilim de dahil olmak üzere, potansiyel olarak dinamik test cihazı içindeki birkaç farklı araçla belirlenebilir. Motorların kontrol ve bakım eksikliği sebebiyle arızalanması ve fabrikanızın yüksek miktarlarda zarar etmemesi doğru test cihazlarını kullanmak büyük önem arz eder. Tam olarak bu noktada da Megger yanınızda!

Ümitsizliğe Kapılmayın

Çamurla kaplı ekipmanın ümitsiz bir vaka olması gerekmez. Megger Baker'ın bir kağıt hamuru ve kağıt fabrikasında motor ekipmanının nasıl test edileceğine dair basit bir çözümü var. Ekipmanı temizleyip test etmenin yanı sıra yerinde bir bakım stratejisine sahip olmak, onu yıllarca çalışır durumda tutmanın anahtarıdır.